Artificiële intelligentie: Gebruik in onderwijs

In de onderstaande TED Talk deelt Sal Khan de mogelijkheden die hij ziet voor studenten en docenten om samen te werken met AI-tools – inclusief het potentieel van een persoonlijke AI-assistent voor elke student en elke docent – en laat hij zien hoe hij AI heeft ingezet binnen zijn Khan Academy. 

Lees ook: 

• Kunnen chatbots studenten en docenten helpen bij leren en doceren? | SURF Communities 
• Moeten we AI inzetten voor begeleiding? | Wilfred Rubens

Wanneer je als student ervoor kiest je studieopdrachten door AI te laten maken en deze in te leveren alsof je ze zelf hebt gemaakt, dan wordt het gebruik van AI schadelijk. Maar wanneer je AI inzet als hulpmiddel om je eigen leerproces te ondersteunen, kan AI wel een positieve invloed hebben. 

Hieronder vind je verschillende manieren terug waarop je AI kunt inzetten als persoonlijke studiecoach (Last & Sprakel, 2024; O&T, z.d.). Kijk bij de tab Prompt engineering in deze library guide voor specifieke prompts behorende bij dit soort gebruik van AI en onder de tab Tools in deze library guide voor een overzicht van specifieke tools die kunnen worden ingezet. 

• Om samen te vatten: het samenvatten is een essentiële taak, vaak ter voorbereiding op examens, om informatie te organiseren, beschrijven en onthouden. Het schrijven van een goede samenvatting vergt echter oefening. Je kunt bijvoorbeeld gebruik maken van de Cornell-methode (Universiteit van Utrecht), een methodiek voor effectief samenvatten. Voeg de samen te vatten tekst toe aan je prompt (of upload deze in een apart Word-document) en maak deze specifiek - bijvoorbeeld gericht op de Cornell-methode - genoeg om tot een effectieve samenvatting te komen. Voor het samenvatten van video of audio heeft AI veelal het transcript nodig. 
• Als vertaler: AI wordt steeds meer geïntegreerd in taalapplicaties. Probeer verschillende vertaalapps- en tools uit en vergelijk. 
• Als hulp bij het overhoren van de stof: een effectieve leerstrategie is om jezelf te overhoren over de dingen die je moet leren. Voor simpele feitjes en definities kun je flashcards gebruiken, maar als het wat complexer wordt moet je zelf vragen verzinnen. AI kan ingezet worden bij zowel het maken van flashcards als het maken van overhoringsvragen. AI-tools kunnen automatische flashcards genereren op basis van de inhoud van een webpagina, een deel van een boek, een wetenschappelijk artikel, YouTube-video of je eigen gemaakte notities. Voor het door AI-tools laten genereren van overhoringsvragen, is het van belang dat je goede prompts geeft. Je kan de leerdoelen van het vak of van het boek gebruiken.
• Om complexe inhoud om te zetten in een verhelderend beeld: voor jezelf of voor in je presentatie. AI-tools voor beeldgeneratie kunnen daarnaast ook  helpen bij het ontwerpen van een coherente structuur van je presentatie en het genereren van passende, creatieve afbeeldingen om de vormgeving van je presentatie naar een hoger niveau te tillen. Gebruik hierbij de principes van multimedialeren van Richard Mayer, enerzijds als raamwerk voor jezelf, anderzijds om je prompts aan te passen ter verbetering van de door AI aangeleverde beeldsuggesties. 
• Als schrijfhulp: vraag AI naar een outline of opzet van je tekst of naar eenvoudige of alternatieve bewoordingen of naar feedback op je schrijfstijl en grammatica. Gebruik de antwoorden als advies in het schrijfproces.    
• Upload een pdf-export van je presentatie en vraag een AI-tool om per slide speaker notes te genereren.
• Om een stage te vinden: gebruik AI als schrijfhulp (zie vorig punt) bij je schriftelijk stageverzoek. Gebruik nooit persoonlijke of bedrijfsgegevens als input bij je prompt. Geef tone-of-voice opdrachten mee in je prompt. Oefen je stagegesprek met AI. De AI-chatbox kan de rol van interviewer op zich nemen. Geef dit aan in je prompt samen met informatie over je stageplek en stageopdracht. Maak wel gebruik van fictieve namen en bedrijfsgegevens.  
• Als hulp bij zelfreflectie: het schrijven van een dagboek is een krachtige methode om zelfreflectie te bevorderen. De inzet van AI in deze context kan deze zelfreflectie verrijken. Je kan een AI-tool de tekst uit je dagboek laten analyseren. Wees je wel bewust van privacy- en vertrouwelijkheidskwesties omdat je bij een dagboek vaak persoonlijke informatie deelt. Gebruik in ieder geval een AI tool die de invoerdata niet gebruikt voor trainingsdoeleinden. 
• Als planner: je kunt AI inzetten als virtuele assistent (gebruik de output dus als advies) bij het plannen en organiseren van je studiewerk. Laat AI een planning opstellen met in de prompt de opgave van al je deadlines, beschikbare tijd en activiteiten. Ook een studieplanning voor een examen is mogelijk met in de prompt de opgave van extra informatie als de examendatum, je huidige kennis over het onderwerp en beschikbare studietijd. Door informatie te verstrekken over de wijzigingen in studiewerk en deadlines, kan AI je helpen om je planning aan te passen. 
• Als motivator: de inzet van AI kan je motivatie verhogen omwille van de interactie die je aangaat met AI. Let wel op dat de leercurve die je nodig hebt om een AI-tool te leren gebruiken ook extra tijd vraagt. Daar bovenop komt ook de tijd om de output van AI kritisch te verwerken in je studieopdracht. Echter kan AI je inspireren en je weer op weg helpen als je vast komt te zitten. 

Docenten kunnen AI-tools gebruiken als waardevolle onderwijsassistent, bij bijvoorbeeld (Ding et al., z.d.):

• Het beantwoorden van vragen van studenten, bijvoorbeeld in de vorm van een FAQ-lijst (+ antwoorden!). 
• Verzorgen van onderwijs op maat en passende leerroutes voor elke student.
• Het toegankelijker maken van het onderwijs, voor studenten die extra ondersteuning goed kunnen gebruiken.
• Gebruik ChatGPT om teksten samen te vatten of te vereenvoudigen.
• Verrijk je lesmateriaal met een verhaallijn over de leerdoelen, een aantal aansprekende casussen of uitgewerkte voorbeelden.
• De mogelijkheid bieden aan studenten om met AI te experimenteren.
• Laat studenten AI inzetten om eerste draft versies te genereren van essays, teksten, projecten, etc.

Aandachtspunten daarbij zijn wel dat enerzijds de informatie die generatieve AI-tools overtuigend brengen als volledig en volledig juist dit vaak niet is en dat er anderzijds privacy- en vertrouwelijkheidskwesties kunnen spelen. Uitgebreid testen met deze aandachtspunten in het achterhoofd en vooral veel aandacht voor verantwoord gebruik en prompts (zie de tab verantwoord gebruik in deze library guide) zijn daarom essentieel! Onderstaand stappenplan kan hierbij een leidraad zijn voor als je als docent wil starten met het gebruik van GenAI in je onderwijs: 

Universiteit Utrecht

Het raamwerk getiteld 'The AI Asessment Scale' onderscheidt vijf niveaus van AI-gebruik bij opdrachten (Last & Sprakel, 2024): 

Je kunt elke opdracht (of een deel ervan) één van deze vijf niveaus meegeven waarbij het voor de studenten duidelijk is in welke mate een GenAI-tool is toegestaan. Meer informatie over the AI Assessment Scale vind je in deze blog van één van de bedenkers en bijbehorend artikel. De AI Assessment Scale in verschillende talen vind je hier.  

Hieronder volgen specifieke manieren waarop AI kan worden ingezet bij het geven van onderwijs (Last & Sprakel, 2024). Kijk bij de tab Prompt engineering in deze library guide voor specifieke prompts behorende bij dit soort gebruik van AI en onder de tap Tools in deze library guide voor een overzicht van specifieke tools de kunnen worden ingezet.

• Bij het ontwerpen van een college moet je verschillende factoren in overweging nemen, zoals je beoogde leeruitkomsten, de behoeften van studenten, de beschikbare bronnen, de werkvormen en de leeromgeving. GenAI kan dit proces vergemakkelijken door je bijvoorbeeld een basisstructuur te bieden die je vervolgens kunt aanpassen aan je eigen wensen. Vraag de tool om meerdere voorstellen voor structuren te genereren, zodat je kunt variëren en combineren. Pluk er de ideeën uit die jou aanspreken, en verfijn zo steeds verder. Als je gewend bent om te werken met sjablonen, voed deze dan eerst aan de tool. Op die manier leert de tool jouw manier van werken en kan het de output vervolgens in het gewenste format weergeven.
• Vraag een AI-tool om ideeën voor een activerende opdracht die de betrokkenheid en het begrip van je studenten bevordert, zoals een discussieopdracht, brainstormopdracht of icebreaker activiteit. Vraag niet om één idee, maar laat er gelijk 50 uitwerken. Laat je inspireren! Wanneer een bepaald idee voor een opdracht je aanspreekt, laat de AI-tool je helpen met het uitwerken van deze activerende opdracht in meer detail. Geef daarbij uitgangspunten mee die jij belangrijk vindt, zoals de inrichting van het klaslokaal, de moeilijkheidsgraad of hoeveel voorbereiding de opdracht mogelijk kost.
• AI kan helpen bij het inzetten van directe instructie doordat het gedetailleerde stappen en voorbeelden van modeling kan genereren, waarmee je jouw instructie kunt verfijnen. Het kan soms nodig zijn om het taalmodel eerst de stappen te ‘voeden’ als voorbeeld, zodat de tool begrijpt welke stappen jij graag wilt doorlopen. Vraag de tool om bij elk van de stappen de suggesties in meer detail uit te leggen, of om nieuwe suggesties te doen. Ga in gesprek en verfijn je output. Ook kun je AI inzetten om je instructie te differentiëren. Er zijn verschillende varianten van het directe-instructiemodel. Kies de variant die het best bij jouw context past. Stem voorafgaand aan het gebruik van methodieken af met je taalmodel wat je er precies onder verstaat.
• AI kan helpen om complexe inhoud om te zetten in een verhelderend beeld: voor jezelf of voor in je presentatie. AI-tools voor beeldgeneratie kunnen daarnaast ook  helpen bij het ontwerpen van een coherente structuur van je presentatie en het genereren van passende, creatieve afbeeldingen om de vormgeving van je presentatie naar een hoger niveau te tillen. Gebruik hierbij de principes van multimedialeren van Richard Mayer, enerzijds als raamwerk voor jezelf, anderzijds om je prompts aan te passen ter verbetering van de door AI aangeleverde beeldsuggesties.
• Benut de kracht van AI om efficiënte kennisclips te creëren, van het uitwerken van je voorbereiding, het schrijven van een script, het bedenken van de b-roll (aanvullende beelden of video die kunnen worden gebruikt om de boodschap te verduidelijken en te versterken), tot het analyseren van de kwaliteit op basis van Mayers multimediaprincipes. Bij scripts kan het zinvol zijn om te werken met chunking, het opdelen van lange teksten in kleinere stukken. Werk bijvoorbeeld eerst de structuur uit, en vraag de AI-tool vervolgens om per onderdeel een script uit te werken. Vraag de AI-tool om ideeën voor de b-roll uit te werken, puur op basis van je voorbereiding. Laat het systeem daarbij heel creatief zijn, zodat je onverwachte resultaten krijgt. Vraag de AI-tool om aan de hand van de Mayers multimediaprincipes een bepaalde uitwerken te analyseren.
• Bij de inzet van een AI-tool voor het genereren van voorbeelden of casuïstiek kan je de inputparameters aanpassen aan de complexiteit en relevantie. Vraag de tool bijvoorbeeld om eenvoudigere voorbeeld of aanvullende casuïstiek. AI kan ook helpen bij het genereren van afbeeldingen, grafieken, diagrammen of andere visuele representatie die kunnen gebruikt worden als visuele hulpmiddelen bij de gegenereerde voorbeelden en casuïstiek. Maak gebruik van AI om de concepten uit te leggen in verschillende contexten, zoals de praktische toepassing het dagelijks leven of in de beroepspraktijk.

De opkomst van GenAI dwingt ons om onze benaderingen van schrijfopdrachten te evalueren en aan te passen. Gebruik daarvoor de volgende strategieën:

• Stel duidelijke richtlijnen op, met AI in je achterhoofd.
• Herontwerp schrijfopdrachten: laat studenten verbanden leggen tussen kennis en hun eigen ervaringen. Of laat hen concepten toepassen op heel specifieke situaties.
• Integreer AI-tools in schrijfopdrachten.

Door studenten te laten kennis maken met AI in hun studie, leren ze niet alleen AI goed te gebruiken, maar ontwikkelen ze ook de ethische en filosofische inzichten die nodig zijn om deze technologieën verantwoord in te zetten. Dit voorziet hen van de essentiële vaardigheden en competenties om hun weg te vinden in een steeds meer door technologie gedreven samenleving, waardoor hoger onderwijs niet alleen actueel blijft, maar ook richtinggevend voor toekomstige ontwikkelingen. We delen hieronder ter inspiratie activerende werkvormen.

Werkvorm reverse engineering

Geef studenten een tekst of een afbeelding, authentiek of door GenAI gegenereerd, en laat ze vervolgens een prompt maken die zoveel mogelijk hetzelfde resultaat geeft (Last & Sprakel, 2024). Zorg ervoor dat de studenten een AI-tool tot hun beschikking hebben om hun prompt mee te testen, zodat ze deze telkens kunnen herzien en verbeteren. Dit omgekeerd denken stimuleert de studenten om goed te kijken naar de verschillende aspecten en specifieke kenmerken van de tekst of het beeld, en hoe je die kunt verfijnen om een bepaalde output te krijgen. Studenten leren hierdoor spelenderwijs hoe GenAI output genereert en wat een goede prompt is. Ook leren ze dat het resultaat van GenAI slechts zo goed is als de input die het ontvangt. Zo kunnen studenten AI-tools zelf beter inzetten als ze het werkveld betreden.

Werkvorm inleiding laten schrijven door AI

Laat studenten een inleiding op een onderwerp schrijven met GenAI. Geef specifieke instructies over de inzet van de AI-tool. Bijvoorbeeld: Je mag de prompt maar twee keer aanpassen. Hierdoor worden studenten gestimuleerd om goed na te denken over de aanpassingen die ze willen doorvoeren. De output van de AI-tool mag de student daarna ook nog zelf aanpassen. Zo leert de student om AI-output niet letterlijk over te nemen maar het als input te zien waarop ze op kunnen voortborduren. Deze laatste versie van de inleiding wordt ten slotte bediscussieerd.  Is deze inleiding bruikbaar? Laat de studenten een onderwerp voor de inleiding kiezen waar ze zelf veel van afweten. Hierdoor kunnen ze de AI-output goed beoordelen en wordt hun kritische blik erop aangewakkerd.

Hier en hier vind je nog meer ideeën voor AI-werkvormen. En ook op het platform Edusources vind je open leermaterialen waarin AI een rol speelt (scroll naar beneden of klik op deze link voor de nieuwste publicaties): 

Heb je zelf AI-werkvormen die interessant zijn? Laat het ons weten! Op deze pagina vind je de contactmogelijkheden. We voegen ze graag toe aan deze lijst. Of voeg ze zelf toe als open leermateriaal aan Edusources en geef het trefwoord AI mee. Dan verschijnt jouw werkvorm automatisch ook in de resultatenlijst hierboven. 

De mogelijkheden die generatieve AI biedt, vragen om een krachtigere reflectie op de rol van toetsing bij de verschillende opleidingen en meer vanuit (summatieve) controle overgaan naar (formatieve) ontwikkeling van studenten. Wanneer toetsing meer een afspiegeling is van wat de beroepspraktijk van de studenten vraagt, zijn er twee vragen die centraal staan:

1. maakt AI structureel deel uit van die beroepspraktijk (juridische, financiële of beleidspraktijken),
2. en wat wordt dan gevraagd van die professionals: specialistische kennis om de geproduceerde output “op waarde te schatten” dan wel andersoortige beroepsactiviteiten die los staan van de output van AI.

Om de toetsing AI-proof te maken, moet ook kritisch worden gekeken naar de leerdoelen. Leeruitkomsten kunnen zodanig gepersonaliseerd worden in de uitvoering van studie, taken en opdrachten, dat de motivatie van de student is om eigen onderzoek uit te voeren en de eigen ontwikkeling centraal te stellen. Dat zal een andere blik op de invulling en samenhang van leerdoelen of leeruitkomsten vragen van de opleidingsprofielen.

Leg de focus op narratieve feedback en de ontwikkeling in het proces. Bevraag expliciet op hoe er gebruik is gemaakt van AI en wat ervan geleerd is.  

Hieronder volgen een aantal manieren waarop AI ingezet kan worden bij toetsing, beoordeling en feedback (Last & Sprakel, 2024).

• Gebruik taalmodellen om bestaande toetsen om te vormen naar of laat het je inspireren met mogelijkheden voor alternatieve, authentieke toetsingsvormen of het ontwerpen van nieuwe toetsvormen die meer nadruk leggen op diep leren en het toepassen van kennis in de praktijk. Ondersteun alternatieve toetsvormen met duidelijke rubrieken of succescriteria.
• Geef een AI-tool de schrijfopdracht van een student in combinatie met een prompt die zich richt op het beoordelen van spelling, grammatica en opbouw of andere parameters als het gebruik van voorzetsels, congruentie, rubrieken, etc. Laat de verbeterpunten uitschrijven in constructieve feedback. Zorg voor steekproefsgewijze controles van de door AI nagekeken teksten. Zet de AI in als tweede corrector, en vergelijk de resultaten met die van jou. Dat scheelt alsnog veel tijd, maar waarborgt wel 'the human' in the loop'. 
• Gebruik een taalmodel om gedetailleerde en op groei gerichte rubrieken voor feedback en beoordeling te maken, en gebruik deze als instrument voor toetsing en zelfevaluatie. Als je al weet welke criteria je wilt evalueren, geef deze dan direct weer in de initiële prompt. Dit geldt ook voor de schaal, weging en beoordelingsmethode. Verfijn in iteratie tot je tevreden bent. Pas een gecreëerde rubriek toe op een geschreven opdracht door deze als data in te voeren, en vervolgens te vragen om die te beoordelen aan de hand van de rubriek. Laat het taalmodel op basis van een beoordeling narratieve feedback uitschrijven, en verstuur die naar studenten. Benoem daarbij ook welke stappen ze kunnen ondernemen voor verbetering. Wees transparant als je een taalmodel gebruikt als hulpmiddel. Deel je proces en prompts met studenten en moedig hen aan om hetzelfde te doen.
• Maak slim gebruik van een taalmodel om je te helpen bij het opstellen van een concept-evaluatieplan om de effectiviteit van de impact van je onderwijs te meten, zodat je kunt zien wat werkt en wat verbeterd kan worden. Test het evaluatieplan met hulp van dummydata. Zo kun je je aanpak verfijnen en anticiperen op bepaalde uitdagingen. Vraag de tool om bij je evaluatieplan dummydata te genereren, en gebruik deze vervolgens als input voor je test.

Automatische feedback en beoordeling lijkt een aantrekkelijke toepassing van GenAI in het onderwijs. Snellere, meer persoonlijke, unieke en wellicht objectievere feedback. Voor docenten kan automatische feedback en beoordeling een aanzienlijke tijdsbesparing betekenen. Tevens kan feedback door GenAI bijdragen aan meer leerwegonafhankelijk onderwijs en een rijkere dataset voor learning analytics. Echter, GenAI kan onnauwkeurige en soms gewoon foutieve output genereren bij het leveren van feedback of een beoordeling. En bovendien bevat de AVG een verbod op een “uitsluitend geautomatiseerde verwerking gebaseerd besluit waaraan voor de betrokkene juridische of anderszins aanmerkelijke gevolgen zijn verbonden”. Geautomatiseerde beoordeling in het onderwijs heeft zonder twijfel aanmerkelijke gevolgen voor de studenten (Ding et al., z.d.)!

Een evenwichtige aanpak kan tot meer effectiviteit leiden (Last & Sprakel, 2024). Gebruik AI-tools om snelle en objectieve feedback te geven op lagereorde-aspecten van het schrijven (zoals spelling, grammatica, structuur), terwijl jij je als docent concentreert op het geven kwalitatieve feedback op de hogereorde-aspecten (zoals argumentatie, redenering en creativiteit). 

Lees ook: AI en toetsen: check je toetsen met de 'Toolkit AI in je toetsontwerp’ | SURF Communities

AI kan niet alleen ingezet worden bij het geven van onderwijs en het ontwikkelen van onderwijsmateriaal maar ook bij de ontwikkeling van het onderwijs zelf (Last & Sprakel, 2024).

• Het proces van visieontwikkeling en -concretisering begint met het onderzoeken en begrijpen van de onderwijsfilosofie die aan de basis ligt van het onderwijsontwerp. Vervolgens wordt de visie geformuleerd en verder uitgewerkt in leer- en ontwerpprincipes. Daarna vindt concretisering plaats. Werkvormen die hierbij kunnen helpen zijn brainstormsessies, focusgroepen, en het gebruik van ontwerptechnieken als design thinking. Het is belangrijk om de visie te toetsen en bij te stellen op basis van feedback van betrokkenen, zoals docenten, studenten en onderwijskundigen. Zet een taalmodel slim in om dit proces te verrijken met nieuwe ideeën, conceptteksten of feedback op bestaand teksten. Gebruik AI om inzichten te analyseren en patronen te identificeren die kunnen bijdragen aan het versterken of concretiseren van je visie op onderwijs en leren. Genereer alternatieve scenario’s of toekomstbeelden van je onderwijspraktijk en onderzoek met hulp van AI hoe deze de visie op onderwijs kunnen beïnvloeden.
• Gebruik AI voor het analyseren en verbeteren van de samenhang tussen beoogde leeruitkomsten, activiteiten en toetsing om zo de constructieve afstemming in je onderwijsontwerp te bevorderen. Je kunt een AI-tool bijvoorbeeld vragen om de constructieve afstemming tussen verschillende vakken of cursussen te analyseren, met suggesties voor verbetering. Laat de tool dit uitwerken in een spreadsheet of tabel. Maak gebruik van bestaande onderwijskundige modellen en raamwerken om de constructieve afstemming verder te verfijnen. Belangrijk is dan wel om de chatbot voorbeelden te geven van goede en slechte output en hoe die het gekozen model dient in te zetten.
• Het is best een klus voor een docent om goede leeruitkomsten te formuleren, maar gelukkig kun je dit proces ondersteunen met hulp van GenAI. Let wel: het vergt wat oefening om tot goed beschreven leeruitkomsten te komen. Bij het werken met een chatbot is het aan te raden om je leeruitkomsten in iteratie steeds verder te verfijnen. Werk bij het formuleren van meerdere leeruitkomsten met een sjabloon. Zo kun je elke leeruitkomst gemakkelijker door een chatbot laten genereren, waarbij je tekens dezelfde velden laat invullen. Wanneer je met een bepaalde vaste taal in je leeruitkomsten werkt, zoals altijd beginnen met ‘De studenten zijn in staat om’, neem dit dan als parameter op in je prompt. Koppel je eigen raamwerk met de AI-tool door het aan de tool te voeden, en aan te geven dat de tool dit raamwerk altijd eerst moet toepassen voordat het leeruitkomsten uitwerkt. Ook kun je de AI-tool voorbeelden geven van wat je goede leeruitkomsten vindt, en wat niet.
• AI-tools kunnen ideeën of een conceptstructuur bieden voor een lesplan of vak-/cursusstructuur. Mocht je een bepaald vast format hebben voor een lesplan of werken met een bepaalde methodiek voor het ontwerpen van je onderwijs, geef dit dan mee als extra input of stappenplan voor de tool om te volgen. Taalmodellen willen nog wel eens fouten maken als het gaat om tijdnotaties. Let hier goed op, en neem de output niet klakkeloos over. Werk in iteraties door. Wees heel concreet in je instructies, en geef in de tool steeds exact aan hoe je wilt dat de output moet veranderen.

Meer weten over de impact van AI op onderwijs? Of zelfs meedenken? Word lid van het project Visie op AI binnen de Npuls pilothub Studiedata en AI. 

Hoe krijg je AI-ready onderwijs? Een handreiking.
(Aarts & Themmen, 2024)

1. Analyseer de leeruitkomst/leeractiviteit​
   1. Analyse van de beoordeling/leeruitkomst​
   2. Analyse van de leeractiviteit​
   3. Impact van de technologie inschatten​
   4. Ondersteunen van het gebruik​
   5. Aanpassen van de beoordeling/leeruitkomst
   6. Aanpassen van de leeractiviteit​
2. Wat wil je dat geleerd wordt van deze leeruitkomst/leeractiviteit?​ Dit kan expliciet beschreven zijn, onbeschreven of zelfs onbewust.​ 
   1. Op korte termijn (leeruitkomst/leerdoel)​
   2. Op lange termijn (beroepsprestaties/competenties/landelijke eindtermen)​
3. Hoe sluiten dit doel & deze activiteit aan bij de kernwaarden en onderwijsvisie van jouw​ team?

Verschillende aspecten die binnen de instelling aangepakt zouden moeten worden zodat een onderwijsteam hun onderwijs AI-ready kan maken (Harmsen, 2024): 

• Visie en strategie
• Beleid (etisch, juridisch, onderwijskundig)
• Cultuur
• Competentie (kennis, vaardigheden & houding)
• Governance
• Technologie
• Overig

De site aivoorstudenten.nl is een inspirerende bron voor als je als student aan de slag wilt met AI. Bevat ook een uitgebreide (maar liefst 54 lessen) gratis e-learning.

Docenten kunnen voor ideeën en inspiratie terecht op aivoordocenten.com. Ook heeft de werkgroep Scholing & Onderwijs van de Nederlandse AI Coalitie een puntsgewijze advieslijst samengesteld, die is opgedeeld in vier hoofdcategorieën: fraudepreventie en detectie, alternatieve toetsingsmethodes, integratie in het onderwijs, en beperking en ethische aandachtspunten.

Daarnaast is er de Engelstalige site AI for Education met gratis traininingen en downloads voor gebruik in onderwijs. 

Leestip: 

Te leen via Greeni. 

Wil je je als docent extra verdiepen in het verantwoord gebruik van GenAI in onderwijs en de impact die het kan hebben op je eigen onderwijs, dan vind je hieronder twee uitgebreide gratis online trainingen. Deze worden aangeboden door andere instellingen maar zijn ook toegankelijk voor externen. Alhoewel bij de training van de KU Leuven ook de doelgroep studenten aangegeven wordt, maakt de inhoud en omvang de training toch meer geschikt voor docenten. Beide trainingen zijn Engelstalig. 

• De e-module Impact van GenAI op het hoger onderwijs van het netwerk van UvA Teaching & Learning Centres. Deze Engelstalige e-learning bestaat uit zes delen: 1. Wat is GenAI en hoe werkt het? 2. Wat zijn de beperkingen en ethische kwesties van GenAI? 3. Wat is de impact van GenAI op onderwijs en toetsing? 4. Hoe kun je je studenten helpen om GenAI op een verantwoorde manier te gebruiken? 5. Hoe formuleer je goede prompts? 6. Welke GenAI-tools kunnen bruikbaar zijn in het hoger onderwijs? Geschatte totale doorlooptijd: 2 uur. 
• De online training AI in het onderwijs van onderzoeksgroep Itec van de Katholieke Universiteit Leuven. Deze Engelstalige e-learning bestaat uit 4 delen: 1. De relatie tussen AI en onderwijs, 2. De black box van AI: alles over data, 3. De uitdagingen van AI in onderwijs, 4. Navigeren binnen AI in onderwijs. Geschatte totale doorlooptijd: 5 tot 7 uur. 

• Persoonlijke assistent
• Studiehulp
• Onderwijs geven
• Didactische werkvormen 
• Toetsing en feedback
• Onderwijs ontwikkelen
• AI-ready onderwijs
• Inspiratie en verdieping